Odroczony VAT w UK: jak działa PIVA?
Jak importować do Wielkiej Brytanii bez natychmiastowego płacenia VAT – przewodnik po PIVA
Od czasu Brexitu każda firma importująca towary do Wielkiej Brytanii musi liczyć się z obowiązkiem zapłaty VAT przy odprawie celnej. Dla wielu przedsiębiorstw oznacza to znaczące obciążenie finansowe, zwłaszcza przy regularnych importach. Rozwiązaniem jest system PIVA (Postponed Import VAT Accounting), który pozwala odroczyć płatność VAT i uwzględnić ją dopiero w deklaracji VAT w UK.
Czym jest PIVA i jak działa?
PIVA to mechanizm wprowadzony przez brytyjski HMRC po Brexicie. Umożliwia firmom zarejestrowanym do VAT w Wielkiej Brytanii rozliczenie VAT przy imporcie bez konieczności natychmiastowego jego płacenia na granicy.
W praktyce wygląda to tak:
1. Towary docierają do Wielkiej Brytanii – nie wpłacasz VAT przy odprawie celnej.
2. W kolejnej deklaracji VAT (UK VAT Return) wpisujesz równocześnie:
- VAT należny z importu (Box 1)
- VAT do odliczenia (Box 4)
3. Efekt: transakcja staje się neutralna dla przepływów finansowych – VAT nie
blokuje kapitału.
To rozwiązanie jest podobne do autoliquidacji stosowanej we Francji, ale w Wielkiej Brytanii wymaga jawnego wskazania PIVA w dokumentach celnych.
Kiedy PIVA jest dostępny?
System PIVA jest przeznaczony wyłącznie dla firm i wymaga spełnienia trzech
warunków:
1. Rejestracja do VAT w Wielkiej Brytanii (UK VAT Number)
Bez brytyjskiego numeru VAT nie można skorzystać z PIVA. Firmy mają dwie opcje:
- Rejestracja bezpośrednia w HMRC (jeżeli posiadają fizyczną obecność w UK)
- Rejestracja przez przedstawiciela podatkowego w UK (dla firm
zagranicznych, np. z Polski lub Francji)
2. Posiadanie numeru EORI GB
Numer EORI to identyfikator celny potrzebny do odprawy towarów. Po Brexicie
numer z kraju UE (np. FR dla Francji) nie jest już wystarczający – konieczny jest
brytyjski numer EORI (zaczynający się od „GB”).
3. Wskazanie PIVA w zgłoszeniu celnym
Nawet jeśli firma ma VAT w UK i EORI GB, musi poinformować swojego
spedytora lub agencję celną o chęci korzystania z PIVA. To bardzo ważne – brak takiej informacji skutkuje standardową płatnością VAT przy odprawie.
Jak wprowadzić PIVA w praktyce – 4 kroki
Krok 1: Zarejestruj się do VAT w UK
- Jeśli masz siedzibę w Wielkiej Brytanii – rejestracja przez portal gov.uk (2–4 tygodnie).
- Jeśli jesteś z zagranicy – rejestracja online lub przez przedstawiciela
podatkowego.
Krok 2: Uzyskaj numer EORI GB
- Zazwyczaj przy rejestracji VAT numer EORI przydzielany jest automatycznie, ale warto to potwierdzić.
Krok 3: Poinformuj spedytora
- Wyraźnie przekaż instrukcje dotyczące PIVA przy odprawie celnej.
- Można wysłać prosty email:
Temat: Import do UK – użycie PIVA
Treść:
Proszę użyć Postponed Import VAT Accounting (PIVA) przy odprawie naszych towarów.
Nasz UK VAT Number: GB123456789
Nasz EORI GB: GB123456789000
Krok 4: Rozlicz PIVA w deklaracji VAT (UK VAT Return)
- Każdego miesiąca HMRC publikuje PIVA Statement, zestawienie wszystkich odroczonych podatków.
- W deklaracji VAT wpisz te kwoty:
o Box 1: VAT należny
o Box 4: VAT do odliczenia
o Box 7: wartość netto importowanych towarów
- W Box 5 pojawia się 0, bo VAT do zapłaty i VAT do odliczenia się równoważą.
Przykład finansowy
Firma importuje towary warte 50 000 €:
Scenariusz Bez PIVA Z PIVA
VAT przy odprawie 10 000 € 0 €
Odzyskanie VAT po +10 000 € 0 €. 45 dniach (autoliquidacja) Wpływ na przepływy -10 000€ 0 €
Dla firm importujących kilka razy w miesiącu oszczędności mogą wynieść dziesiątki tysięcy euro, które pozostają w obiegu finansowym.
Uwagi specjalne
- Irlandia Północna: PIVA nie działa w przypadku wymiany towarów między UE, aIrlandią Północną – tam obowiązują zasady VAT unijnego.
- Dokładność danych: wszystkie kwoty muszą pochodzić z oficjalnego PIVA Statement HMRC, nie z szacunków.
Podsumowanie
PIVA to prosty i efektywny sposób na odroczenie VAT przy imporcie do Wielkiej Brytanii, który poprawia przepływy finansowe firm i redukuje koszty operacyjne. Dla przedsiębiorstw, które regularnie sprowadzają towary z UE lub innych krajów, mechanizm ten może oznaczać setki tysięcy złotych oszczędności rocznie.
Korzystając z PIVA, firmy przestrzegają przepisów HMRC, a jednocześnie mają pełną kontrolę nad płynnością finansową – rozwiązanie korzystne zarówno dla małych, jak i dużych przedsiębiorstw.